Hoàn thiện dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), cần nghiên cứu thấu đáo hơn

Về ngưỡng doanh thu cụ thể chịu thuế giá tăng, đề nghị các cơ quan hữu quan tiếp tục nghiên cứu, đánh giá tác động, để lựa chọn phương án phù hợp

Tại Phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 8/2024, ngày 14/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi).

Phát biểu tại Phiên họp, về một số nhóm nội dung còn quan điểm khác nhau, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, đối với quy định các trường hợp không nộp thuế giá trị gia tăng đầu ra, nhưng được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào, cần đảm bảo nguyên tắc chỉ được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào trong trường hợp đầu ra là sản phẩm chịu thuế giá trị gia tăng. Việc bổ sung quy định trường hợp hàng hóa chưa được người bán kê khai nộp thuế giá trị gia tăng, thì cơ sở kinh doanh không được hoàn thuế, nhằm kiểm soát và khắc phục tình trạng gian lận hóa đơn.

Về trường hợp chịu thuế suất 0%, 5%, ông Trần Thanh Mẫn đề nghị các cơ quan tiếp tục cân nhắc thấu đáo, đánh giá tác động, phân tích ưu điểm, nhược điểm của từng phương án, từ đó lựa chọn phương án tối ưu, vừa đảm bảo lợi ích cho người sản xuất kinh doanh, đồng thời đảm bảo nguồn thu ngân sách nhà nước

Đối với quy định về mức doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng, Chủ tịch Quốc hội tán thành quy định ngưỡng doanh thu trong dự thảo luật và giao thẩm quyền Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh phù hợp với từng thời kỳ. Đối với ngưỡng doanh thu cụ thể chịu thuế giá tăng, đề nghị các cơ quan hữu quan tiếp tục nghiên cứu, đánh giá tác động, để lựa chọn phương án phù hợp với tình hình kinh tế-xã hội, bảo đảm nguồn thu ngân sách nhà nước.

Đối với định hướng tăng thuế suất giá trị gia tăng lên 10%, Chủ tịch Quốc hội lưu ý cần bám sát định hướng tại Nghị quyết số 07-NQ/TW, ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trị về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại ngân sách nhà nước, quản lý nợ công để bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững; bám sát Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm giai đoạn 2021 – 2030; Phương hướng nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2021-2025; Chiến lược cải cách thuế đến năm 2030… để xác định lộ trình, tính toán kỹ lưỡng, thận trọng, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam còn khó khăn. Đề nghị cân nhắc không quy định lộ trình tăng thuế giá trị gia tăng trong luật, mà giao Chính phủ nghiên cứu trình Quốc hội xem xét, quyết định…

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đỗ Thành Trung tham dự phiên họp

Cho ý kiến về dịch vụ xuất khẩu tại Điều 9 dự thảo luật, nhiều ý kiến cho rằng, nếu đánh thuế giá trị gia tăng với các dịch vụ cung ứng cho doanh nghiệp chế xuất cần có cơ chế cho các doanh nghiệp này được hoàn thuế giá trị gia tăng đầu vào khi xuất khẩu hoặc bán sản phẩm vào thị trường trong nước. Điều này sẽ tạo ra gánh nặng lớn về thủ tục kê khai hoàn thuế và đặc biệt là chi phí về dòng tiền nộp thuế giá trị gia tăng phát sinh cho các doanh nghiệp, nếu việc hoàn thuế không được thực hiện nhanh chóng. Với thực tế chậm chễ trong công tác hoàn thuế giá trị gia tăng như hiện nay, việc sửa đổi Luật cần được cân nhắc thấu đáo.

Có ý kiến đề nghị, chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng giữ nguyên quy định hiện hành đối với các loại hình dịch vụ xuất khẩu khác, ngoại trừ một số nội dung sửa đổi để bảo đảm chặt chẽ trong áp dụng Luật, bảo đảm đúng nguyên tắc và chuẩn mực của thuế giá trị gia tăng. Theo đó, các dịch vụ xuất khẩu phải bảo đảm là được bán, cung ứng cho tổ chức, cá nhân ở nước ngoài và được tiêu dùng ở ngoài Việt Nam, bao gồm cả các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ phần mềm, các sản phẩm (có nội dung số) cung cấp trên nền tảng số; văn bản dưới luật sẽ quy định chi tiết về việc xác định địa điểm tiêu dùng phù hợp với bản chất của các hoạt động, giao dịch cụ thể…

Tiếp tục rà soát, hoàn thiện để đảm bảo thống nhất trong hệ thống pháp luật

Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với nhiều nội dung trong dự thảo báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật. Tuy nhiên, đề nghị Ủy ban Tài chính, Ngân sách phối hợp chặt chẽ với cơ quan chủ trì soạn thảo, các cơ quan liên quan tiếp tục rà soát, thống nhất các nội dung trong dự thảo luật, đảm bảo ý kiến của ĐBQH, ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội và ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp được tiếp tục tiếp thu, giải trình đầy đủ, thuyết phục; rà soát để đảm bảo thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng, đáp ứng các yêu cầu đặt ra khi sửa đổi luật đảm bảo chất lượng dự án luật khi trình Quốc hội.

Ông Nguyễn Đức Hải lưu ý, các chính sách mới phát sinh phải đánh giá tác động đầy đủ theo quy định, đảm bảo hiệu quả, khả thi và phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam

“Đây là dự án luật hết sức quan trọng vì có tác động liên quan đến nguồn thu ổn định lâu dài của ngân sách nhà nước; đồng thời cũng tác động đến sản xuất, tiêu dùng, xuất nhập khẩu, liên quan đến người dân và doanh nghiệp, vì vậy, cần được nghiên cứu thấu đáo hơn nữa.”, ông Hải nhấn mạnh.

Về một số vấn đề cụ thể, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị tiếp tục rà soát, hoàn thiện để đảm bảo thống nhất trong hệ thống pháp luật, nhưng không tạo ra khoảng trống pháp lý. Luật hóa tối đa các nội dung đã được thực tế kiểm nghiệm, giảm thiểu việc giao Chính phủ, các bộ quy định… Tiếp tục rà soát các điều khoản thi hành, quy định chuyển tiếp để đảm bảo không bỏ sót, không gây vướng mắc khi luật có hiệu lực.

Tiếp tục rà soát, hoàn thiện thống nhất giữa cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo về các trường hợp không phải nộp thuế giá trị gia tăng đầu ra, nhưng được khấu trừ giá trị gia tăng đầu vào; mức, ngưỡng doanh thu hàng hóa dịch vụ không chịu thuế giá trị gia tăng; các trường hợp áp dụng và không áp dụng thuế suất 0% đối với hàng hóa dịch vụ xuất khẩu; việc miễn thuế hay áp dụng thuế suất 5% đối với phân bón, máy móc thiết bị chuyên dùng phục vụ sản xuất nông nghiệp…/.